Na de ontdekking van vitamine D werd rachitis een ziekte uit de slechte oude tijd, dankzij levertraan en de hoogtezon. Maar de laatste decennia begint de ziekte weer de kop op te steken. Slachtoffertjes zijn vaak kinderen met een donkere huid die in gebieden met een gematigd klimaat wonen. Ze hebben te veel van het pigment melanine in hun huid om voldoende ultraviolet licht op te nemen in een land als Nederland.

Kinderen met een lichte huid worden vaak systematisch ingesmeerd met zonnebrandcrème met een UV-filter, waardoor ook hun huid niet meer genoeg ultraviolet licht kan omzetten in vitamine D. Beschermingsfactor 15 remt de productie van vitamine D met 99%. Misschien zijn we een beetje doorgeschoten in onze angst voor huidkanker en rimpels, want vitamine D is ook voor volwassenen essentieel voor sterke botten en tanden.

Bij het ouder worden wordt de huid dunner en kan ook een lichte huid minder vitamine D aanmaken. De huid kan alleen vitamine D produceren wanneer de zon meer dan 45 graden boven de horizon staat en de zonkracht meer dan 3 is. Dat is grofweg ’s zomers tussen elf en drie uur. Nederland ligt tussen 51 en 53 graden noorderbreedte, en het is hier van november tot en met maart onmogelijk om alleen uit zonlicht voldoende vitamine D te halen. Ter vergelijking:
mensen die in een tropisch klimaat wonen, maken zo’n 250 microgram vitamine D per dag aan. Dat is het maximum dat het lichaam per dag produceert.

In 2012 heeft de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid de aanvaardbare bovengrens voor vitamine D verhoogd naar 100 microgram per dag voor volwassenen en kinderen vanaf elf jaar. Voor kleinere kinderen van een tot tien geldt nu een bovengrens van 50 microgram per dag, en voor baby’s is de grens gesteld op 25 microgram per dag.